Bilecik’te nüfusun çoğunluğu yerlileridir. Yerli nüfus Manav Türkleri ve Yörüklerdir. Balkan Türkleri de Yerli Türklerden sonraki Türk grubudur. Geriye kalan %5 ise Çerkes, Abhaz ve Pomaktır. 

Batı ve Kuzeybatı Anadolu'da yaşayan göçebeliği asırlar önce bırakmış Hanefi Sünni yerleşik Türkmen grubudur. Sakarya, Bilecik, Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Kocaeli, Eskişehir, Bolu ve Düzce illerinde yaşayan Manavlara "Yerli" de denilmektedir. Peki çok karıştırılan ve merak edilen bir kavram olan Manav ile Yörük arasındaki fark nedir? Manav soyu nereden gelir?

Bilecik ili Merkez ilçesi dahil olmak üzere Bozüyük, Gölpazarı, İnhisar, Osmaneli, Pazaryeri, Söğüt ve Yenipazar adlı sekiz ilçeye ayrılmış olup, bu ilçelerde çok sayıda Manav köyü bulunmaktadır. Bilecik bölgesi Manavları Karakeçili aşiretinden gelmişlerdir. Bölge Manavları kendilerini yerleşik hayata Yörüklerden daha önce geçmiş "Türkmenler" olarak adlandırmaktadırlar. Manav kelimesi halk arasında "yerli, yerleşik ve esnaf" gibi anlamlar ile kullanılmaktadır

Manav Türkleri, Anadolu`ya ilk yerleşen Türkler`e verilen addır. Anadolu`ya göç ederek gelen Türkler`den bazıları yerleşik hayata geçerek tarım faaliyetlerinde bulunmaya başlamışlardır. “Batı Anadolu`ya dışarıdan gelen (göçmen/muhacir) ve göçebelikten yerleşmiş (Yörük) nüfus dışında eskiden yerleşmiş köylere / köylülere verilen ad veya “Yerli Halk”, “Yerleşik Türk / Türkmen Topluluğu” ya da “Yerli olan, muhacir olmayan” ve yahut “hareketli nüfusa karşın yerini değiştirmeyen, devamlı olarak orada oturan “Türkçe dışında dil bilmeyen” topluluk üyeleri olarak tanımlanmaktadır.

MANAV NEDİR?

Manav sözcük anlamı olarak; Türkistan`daki Kazak-Kırgız ve Sibirya`daki Yakut (Saha) Türkleri`nde kullanılan, koruyucu soylu kişi ve boy beyi anlamına gelen “Manap” ve “Manag”dan geldiği düşünülmektedir. Eski Türkçe`de “v” sesinin olmamasından dolayı, “Manap” sözcüğündeki “p” ve “Manag” sözcüğündeki “g” sesinin yumuşayarak “Manav” sözcüğünün ortaya çıktığı söyleniyor.

MANAV TÜRKLERİ KİMLERDİR?

Manavlar, Batı ve Kuzeybatı Anadolu'da yaşayan göçebeliği asırlar önce bırakmış Hanefi Sünni yerleşik Türkmen grubudur. Osmanlı kaynaklarında Manavlar, Manavlı, Manavlar Perakendesi biçiminde Yörükân Taifesi’ne bağlı bir topluluk olarak gösterilmektedir. Manavlar için yöredeki Yörükler yörüğün yörümeyenine manav deris («Yörüğün yürümeyenine Manav deriz») demektedir. Sakarya, Bilecik, Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Kocaeli, Eskişehir, Bolu ve Düzce illerinde yaşayan Manavlara "Yerli" de denilmektedir. Manavlar, Sakarya ve Kocaeli illerindeki nüfusun % 60’ını, Rumeli bölgesinden ve Kafkaslar'dan göç edenler, nüfusun %20’sini, iç göçle diğer şehirlerden gelenler ise nüfusun % 20’sini oluşturmaktadır.

MANAV SOYU NEREDEN GELİR?

Türkologlara göre Manavlık, Anadolu'da yerleşik hayata ilk geçen Yörükleri tanımlamada kullanılan bir sıfat olup 20. asrın başında bile hâlen yerleşik hayata geçmemiş Yörüklerden ve Türk dilli Rumeli muhâcirlerinden ayırmak için daha çok kullanılmaya başlanmıştır. Manavlar hakkında kabul edilen resmi görüş: Yörüklükten vazgeçmiş; ziraat, küçük ticaret ve el sanatlarıyla uğraşan Yörükler'dir.

MANAV VE YÖRÜK ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Yörüklerle, Manavlar arasındaki tek ayırım, Manavların kent kültürüne daha yakın olup, bu kültürü daha çok benimsemiş olmasıdır. Oysa Yörükler, bazı Yörük geleneklerini ve törelerini halen sürdürmektedirler. Bunun gibi Türkmenlerin arasında yaşayan diğer bir gruba da “Manav” adı verilir.

Kaynak: GAMZE ELMAS