13.6.1989 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nda; Mesleğin Konusu başlığı altında;
Madde 2 - 1 - A) Muhasebecilik ve malî müşavirlik mesleğinin konusu :
Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;
a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kâr-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.
b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, malî mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.
c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak. Yukarıda sayılan işleri; bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebeci malî müşavir denir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler, Kamu Kurumları ile Ticaret erbabı arasında köprü vazifesi görmektedir. Hem Maliye Bakanlığı hem de Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı müdürlüklerin; Ticaret Erbabı mükelleflere cezai uygulama yapmamaları ticaret erbabının daha dikkatli ve bahse konu eksikliklerini tamamlaması ile ortadan kalkacaktır. Basınımızda yer alan bu yazımızın devamı da dikkatlice takip edilmelidir, Uzunca ele alınan bu yazımıza Ticaret erbabının kendisi ile sözleşme yaptığı Muhasebecisinden, Mali Müşavirinden, Meslektaşlarımızdan bu bilgileri her zaman alabilirler.
Öncelikle, Müşterilerden, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir’e aktarılacak bilgi ve belgeler ne kadar düzenli ve zamanında ulaşırsa alınacak hizmetin de bir o kadar artacağını belirterek başlamak istiyorum.
Aşağıda maddeler halinde sunmaya çalıştığımız bilgiler, Müşterilerimize, S.M. Mali Müşavirlerin çok daha iyi hizmet verebilmesi ve cezaya maruz kalarak mağdur olmamaları içindir.
BİLECİK SMMM ODAMIZ ÜYELERİNE VE ÜYELERİMİZİN MÜŞTERİLERİ OLAN MÜKELLEFLER, ESNAF, SANAATKAR, TACİR, ŞİRKET YETKİLİLERİ VE İŞ DÜNYASI NA Hatırlatmak ve varsa eksikliklerin tamamlanması istediğimiz hususlar;
*İşyerlerinde Vergi Levhası Asma Mecburiyeti kaldırılmış, Ancak Vergi Levhanızın işyerinde bulundurulması uygulaması devam etmektedir. Denetimde Vergi Levhasının ibraz edilememesinde, usulsüzlük cezası kesilir.
*Yazar kasa (Ö.K.C.) kullanma mecburiyeti doğduğunda 30 gün alınması gerekir. Yazar kasa (Ö.K.C.) levhası çıkmadan yazar kasa (Ö.K.C.) kullanılması halinde cezaya maruz kalınacaktır.
*Yazar kasa (Ö.K.C.) kullananların Yazar kasa Levhasını işyerlerinde bulundurmaları gerekir, Denetimde Ö.K.C. levhasının ibraz edilememesinde, usulsüzlük cezası kesilir.
*Satış yapılan yazar kasadan (Ö.K.C.) her gün mutlaka Günlük Z raporu ve ayın son günü Aylık Z raporu alınması gerekir.
*Perakende satış fiş kesme sınırını (2014 yılı için) 800,00 TL. dır. Aşan her türlü mal ve hizmet teslimi için, bedeli tahsil olsun veya olmasın yedi gün içinde “fatura” kesilmesi zorunludur. 800,00 TL altındaki mal ve hizmet teslimi için fatura kesme Mecburiyeti olmayıp isteğe bağlıdır. Ancak Her türlü satışlarda Ya fatura ya da perakende satış fişi kesilmesi gerekir.
*İşyerinde Yapılan kredili satışlarda mutlaka yazarkasa (Ö.K.C.) daki KREDİ TUŞU’ ile, FATURA DÜZENLENMİŞ ise faturanın altına KREDİ KARTLI SATIŞ ibaresi yazmalı ve ilgili pos suretlerinin de faturaya iliştirilmesi gerekir.
*Perakende satış fişi, yazarkasa fişi, fatura vb. belgeleri düzenlememenin tespit edilmesi halinde, her bir belge için 190,00 TL Özel Usulsüzlük Cezası kesilir.
*Satılan mal’ın işyerinden başka bir yere sevkinde fatura düzenlenmiş olsa bile sevk irsaliyesi düzenlenmeli, mal ile birlikte (kargo şirketi ile gönderilse bile) sevk irsaliyesi mutlaka tanzin edilmelidir. Ancak Satış iş yerinde teslim şeklinde olur ise faturada bunu belirtilmesi koşulu ile sevk irsaliyesi düzenleme zorunluluğu ortadan kalkacaktır.
*Ticaret Erbabının, Her mal alımı ve diğer masrafları il ilgili fatura, ve ödeme makbuzlarını alması varsa gider pusulası ve müstahsil makbuzlarının düzenlenmesi gerekmektedir.
*Sahte belge (Naylon Fatura) kullanmanın 18 aydan 3 yıla kadar ağır hapis cezası, (VUK 359/a) muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmanın ise 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası uygulaması olduğu Ayrıca KDV indiriminin reddedildiğini, 3 kat vergi ziya cezası uygulandığını ve uzlaşma dışında kaldığı bilinmeli ve buna göre hareket edilmelidir.
*Sahte belge (Naylon Fatura) iddiası ile karşılaşmamak için fatura ödemeleri banka havalesi EFT ve Çek ile yapılmalı, bu İşlemlerle ilgili sevk ve taşıma irsaliyesi, çek listesi, kargo ve nakliye fişleri ve gerekirse sözleşme gibi benzeri bilgi ve belgeleri mutlaka almalı ve düzenlettirmek gerekir.
*Sahte belge (Naylon Fatura) iddiası ile Maliyenin KOD listesine girilmesi halinde; bütün satıcı ve müşteriler ile ilgili problem yaşanacak ve ticari itibar da zedelenecektir.
*Defter, kayıt ve belgeleri yok edenlerin, defterlere başka sayfalar koyanların, sahte belge düzenleyenlerin ve belgeyi sahte basanların en az 3 yıl en fazla 5 yıl hapis cezası ile (VUK 359/b) karşılaşacaklarının bilinmesi gerekir.
*8.000,00 (SEKİZBİN) TL ve üzerindeki alım faturalarda AÇIK FATURA (kaşe ve imzanın faturanın üst bölümüne basılması) şeklinde düzenletmeyi, yine satış faturalarının da AÇIK FATURA şeklinde düzenlemeyi, Bu faturaların ödemelerinin ve tahsilatlarının da mutlaka ÇEK, BANKA HAVALESİ, EFT veya POSTA ÇEKİ ile yapmalı ve yaptırılmalıdır.
*Düzenlenen Çeklerin ve Alınan Müşteri Çeklerinin mutlaka arkalı önlü fotokopilerinin çekilerek dosyalayınız.
*Tüm evrakların eksiksiz muhasebeye teslim edilmesi gerekir. Geç gelme olasılığı olan faturalar varsa önceden bilgi vermeli ve acil olarak gönderilmeleri sağlanmalıdır. Zamanında Muhasebeye teslim edilmeyen evraklar nedeniyle Ba-Bs formlarının verilememesi veya eksik beyan edilmesinden doğacak sorumluluk Ticaret erbabına aittir. Bu formlar takip eden ayın son iş günü verilmesi Kanuni zorunluluktur. Yanlış ve eksik bildirimde bulunmanın özel usulsüzlük cezası (2014 yılı için) 1.200,00 TL dır.
*Kişisel ihtiyaçlarınız ve Evinize alınan yiyecek, içecek vs. diğer giderler işyerine alınmış gibi fatura ettirilmemeli ve bu tür belgeler muhasebe ye gönderilmemelidir. Özel şahsi harcamalarınızda Firmanıza ait çekleri, kullanmayınız.
*Firmanız şirket olarak (Limitet Şirket, Anonim Şirket vb.) teşekkül etmişse mal ve hizmet alımlarınızda şahsi kredi kartı kesinlikle kullanılmamalı ve kullandırmamalıdır. Aynı şekilde özel giderlerin de şirket hesap ve kartlarından kesinlikle ödememelidir.
*Firmanın resmi banka hesaplarından, başka kişiler için kredi, hatır çeki, pos cihazı kullandırılmamalıdır. Bu tip işlemlerinizde firmanızı ve banka hesaplarınızı aracı olarak kullandırılmamalı, Şahsi ödeme ve tahsilâtlar firma hesaplarından yapılmamalıdır.
*Her yıl sonu fiili sayım yapılıp, bu sayım Listesinin en kısa sürede muhasebeye ulaştırılması, Cari yıl Kar ını belirleyeceğinden çok önemli olduğu unutulmamalıdır.
*Yasa gereği Çalışanların SGK na çalışmaya başlamadan önce bildirilmesi gerektiğinden, İşçilerinizin işe giriş tarihlerini işçi işe başlamadan EN GEÇ 1 GÜN ÖNCE muhasebeye bildirilmesi gerekir.
*Sigortalı çalışanınız varsa her ay muhasebenin hazırladığı ücret bordrosunu alınarak çalışanlara imzalatılması gerekmetedir. Yine Muhasebeden alınacak olan Sigortalı Hizmet Listesinin de işyerinde bulundurmanız gerekir.
*10 İşçi ve üzeri çalışan işyerlerinde işçilerin ücret ödemeleri banka üzerinden yapılması gerekir. Aksi takdirde 4857 sayılı iş kanununun 102. Maddesinin 1. Fıkrası (a) bendi uyarınca (2014 yılı için) her işçi ve her ay için 134,00 TL idari para cezası kesilebilecektir. Ancak çalışan sayısı 10 kişi altında olsa bile ödemelerin bankadan yapılması, ileride işçiyle ilgili doğabilecek anlaşmazlıklarda firma lehine fayda sağlayacağı tabiidir.
*Çalışanlara ödenen gerçek ücretin muhasebeye bildirilmesi ve bu ücret üzerinden resmiişlemlerinin de yapılması gerekir, Maaş artışları belli bir sözleşmeye bağlı değil ise artış yapıldığında mutlaka muhasebe bilgilendirilmelidir. (ÜCRET BORDROLARININ GERÇEĞİ YANSITMAMASI) evrakta sahtecilik olarak değerlendirilmekte ve İŞVERENELERİN T.C.K. ya Göre ayrıca yargılanma sürecinin de başlıyacağının bilinmesi gerekir.
*İşçilerin işten çıkışması halinde çıkış tarihinin OLAY TARİHİNDE muhasebeye bildirilmesi,
*İşe alınacak olan çalışanların mutlaka PERSONEL ÖZLÜK DOSYALARI tanzim edilmeli, gerekli olan belgeleri (ikametgâh, nüfus cüzdan fotokopisi, diploma örneği, adli sicil kaydı, vukuatlı nüfus cüzdan örneği, sağlık raporu ve 2 adet fotoğraf ) tamamlatatıp, Dosya içindeki Sözleşmelerin de mutlaka imzalanması ve imzalattırılması gerektiği unutulmamalıdır.
*İş kazalarının, Resmi kurumlara sistem üzerinden ayrıca bildirilmesi gerektiğinden, İş yerinizde iş kazası olmuş ise, durumun derhal muhasebeye aynı gün içerisinde bildiriminin yapılması, ister iş kazası olsun isterse normal tedavi için olsun, Her türlü Rapor alan işçilerin, de raporlarının aynı gün muhasebeye bildirilmesi gerekmektedir.
*İstifa eden işçilerden henüz imzalanmamış son ay ücret bordrosu ile İSTİFA dilekçesi ve İBRA name de ayrı, ayrı imzalatılmalıdır.
*50 ve daha üzeri işçi çalıştıran işyerlerinde % 3 oranında özürlü çalıştırma mecburiyeti vardır.
*Çalışan çıkışlarında işten çıkarılan Çalışan kusurlu ise (işe geç gelme, işe gelmeme, hırsızlık, taciz v.b) durumu mutlaka tutanakla tespit edip çıkarılana ve şahitlere imzalatılmalı ve böyle bir durumun mevcudiyeti halinde mutlaka noter kanalıyla işçiye ihtar bildirimi yapılmalıdır.
*Mevcut çalışanların ve daha sonra işe girecek olan tüm çalışanların AİLE DURUM BİLDİRİMİ formunu doldurtup (yıl içinde aile de durum değişikliğini de) en kısa zamanda muhasebeye gönderilmelidir. Gelen evrak a göre muhasebe de ücret bordrosu ve diğer bildirimleri yapacağından takip edilmesi menfaatinize olacaktır.
*Eşi Doğum yapan sigortalıların Doğum belgeleri ile sigorta müdürlüğüne başvurmaları halinde 94,00 TL tutarında süt parası alabilecektir. Doğumu yapan sigortalının da aynı yardımı alabileceği ve iş göremezlik raporundaki günlerin parasını sigorta müdürlüğünden alabileceğinden, doğum dan sonra takibin yapılması çalışanın menfaatine olacaktır.
*Emekli olduktan sonra işyeri açan ve vergi mükellefi olan, ya da bir şirkette ortak olan emekli nin maaşından %15 oranında SGDP kesileceği, Emekli olduktan sonra işverene bağlı çalışanların çalıştıkları işyerinden ödenen ücret üzerinden toplam %31-36,5 oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemesi olduğundan ayrıca Emekli maaşlarında kesinti olmayacağı, nın çalışanında bilmesinin sağlanması
* SGK ve BAĞ-KUR ödemeleri,Her ayın son iş günü Bütün Bankalara Ptt ye ve ilgili kurumlara yapabilmektedir. Ödenmeyen SGK Primleri ancak ödendiği dönemde gider yazılabilir. Gelir vergisi mükellefi olanların ödemiş olduğu BAĞKUR Primleri ticari kazancından indirilir. Vadesinde veya vadesi geçmiş tüm SGK pirim ve borçları bütün bankalar tarafından alınmaktadır.
*Vadesinde ki vergiler bütün bankalar tarafından alınmakta, vadesi geçmiş vergi borçları ise yalnızca vergi dairesince tahsil edilmektedir.19.10.2010 tarihinden itibaren aylık %1,40 oranındaki gecikme faizi GÜNLÜK hesaplanmaktadır.
*Adres değişikliği, iştigal konusu değişikliği, kira kontratlarında değişiklik, şube açılış ve kapanış işlemleri gibi, işlem ve değişiklikler olay gerçekleşmeden önce muhasebeye bildirilmelidir. Süresinde yapılmayan bu bildirimler ile ilgili cezai işlem uygulanmaktadır.
*İşyeri KİRA Ödemelerinin tutarı ne olursa olsun, BANKA-PTT gibi kurumlardan ödemek zorunluluğu olduğu, Konut KİRA ödemelerinin ise 500,00 TL ve üzeri olması durumunda BANKA ve PTT gibi kurumlardan ödemek zorunda olunduğu, aksi takdirde 268 no’lu GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ nde (2013 yılı için) 600,00 TL – 1.200,00 TL arasında HER AY İÇİN AYRI AYRI özel usulsüzlük cezası kesileceği belirtilmiştir.
*Kira geliriniz miktarı ne kadar olursa olsun mutlaka muhasebeye bildiriniz, sizin lehinize O dönem mevzuata göre muhasebe gereğini yapacaktır.
*Her türlü Resmi kurum ve özellikle Vergi Dairesi ve SGK’ dan tebliğ edilen resmi yazıların, bildirim ve zarfların üzerine size tebliğ edildiği tarih olan tebliğ tarihini yazarak anında muhasebeye iletiniz.
*01 Ocak 2013 tarihi itibariyle 1 kişi bile çalışanı olan bütün işyerleri RİSK DEĞERLENDİRME RAPORU yaptırtmak zorundadır. 6331 sayılı yasanın diğer şartlarına haiz işyerlerinin de önemli yükümlülükleri olduğundan, iş güvenliği uzmanları ile en kısa sürede görüşmeleri gerekmektedir.
*01.01.2007 tarihinden itibaren iktisap edilen gayrimenkullerin 5 yıldan önce elden çıkarılmasında doğacak kazancın DEĞER ARTIŞ KAZANCI olarak vergilendirilerek buna ait yıllık G.V. Beyannamesi ile beyan edilecektir.
*İmalat işi yapan mükelleflerin SANAYİ SİCİL BELGESİ ve KAPASİTE RAPORU alması gerekmektedir.
*Defter ve belgelerinizi mevcut takvim yılını takip eden yılın;
a)Vergi Usul Kanununa göre 5. yılın
b)Sosyal Sigortalar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre 10.yılın sonuna kadar saklama zorunluluğu olduğunu,
Bu süreler göz önünde blulundurularak dikkatlice saklanmalıdır.
*2012 yılı Temmuz ayında yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu ilgili maddesinde gerçek kişilerin tek başlarına Limited Şirket veya Anonim Şirketi kurabileceği aynı zamanda mevcut çok ortaklı şirketlerin de ortak sayılarını tek kişiye indirebileceği belirtilmiştir.
*Vergi, SGK ve Bağ-Kur primlerinin süresinde ödenmediğin de, bu kurumlarca, banka hesaplarına ve şahsın veya şirketin taşıt, gayrimenkul, makine ve teçhizatlarınıza e-haciz veya haciz konulabilmektedir.
*Bankalar, Okullar, Emniyet, Kaymakamlık, Sigorta Şirketleri, Elektrik ve Su İdareleri gibi kurumlar işletme veya şirket ile ilgili her türlü bilgiyi Maliye ve SGK’ya bildirmektedirler. Gayri resmi hiçbir işlem yapmamalısınız.
*Şahıs İşletmesi veya şirketler için S. M. Mali Müşaviriniz ilgili kurumlara en az 11 farklı beyanname ve bildirimde bulunmaktadır. Bu beyannamelerin süresinde verilmemesi halinde ise sadece idari para cezası olarak 1.200,00 TL. ceza kesilmektedir.
UNUTMAYINIZ, BU NOT HER ZAMAN ELİNİZİN ALTINDA OLSUN, NELERİN NE ZAMAN YAPILMASI GEREKTİĞİNİ HER ZAMAN GÖREBİLECEKSİNİZ.
Değerli Meslektaşlarımın, Tüm müşterilerimizin, Esnafımızın, Sanatkârlarımızın, Ticaret Erbabı işletmeler, Şirket ve Şirket temsilcileri ile tüm çalışanların; sağlıklı, mutlu, huzurlu, cezasız, bol kazançlı günler geçirmesini dilerim.
SÜLEYMAN KIRAL
S.M.Mali Müşavir
Bilecik S.M.M.M.Oda Başkanı