İl Sağlık Müdürü Ferhat Damkacı, havanın soğumasıyla birlikte soba ve şofbenlerin kullanımına bağlı olarak yaşanabilen karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı tedbirli olmaları konusunda vatandaşlara uyarılarda bulundu.
Renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı ve zehirli bir gaz olması sebebiyle “Sessiz katil” olarak bilinen karbonmonoksit gazının vücuda solunum yolu ile girerek doğrudan kana geçtiğini ve oksijen alımını engelleyerek zehirlenme ve ölüme yol açabildiğini belirten Damkacı, karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen sobalar, şofbenler ve bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması sonucu meydana gelmekte olduğunu ifade etti.
Bu tür zehirlenmelerde kısa süre içinde tıbbi müdahale yapılmazsa ölümle sonuçlanabileceğine dikkat çeken Damkacı, şu ifadelere yer verdi:
“Karbonmonoksit zehirlenmesi belirtileri arasında baş ağrısı, bulantı, nefes darlığı, baş dönmesi, yığılma ve bilinç kaybı bulunmaktadır. Bu belirtilerin görülmesi durumunda hemen temiz havaya çıkılması ve sağlık ekiplerinden yardım istenmesi gerekmektedir.
Ülkemiz genelinde önemli bir halk sağlığı sorunu olan karbonmonoksit zehirlenmeleri, özellikle kış aylarında sobaların, kombilerin ve şofbenlerin yanmasıyla birlikte artış göstermektedir. Her yıl medyada bu tür olaylara dair çok sayıda haber yer almakta, nice ocaklar sönmekte ve aile boyu facialar yaşanmaktadır. Yüzlerce vatandaşımız hayatını kaybederken, bir o kadar kişi de kalıcı sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalmaktadır.
Özellikle soba dumanına bağlı karbonmonoksit zehirlenmeleri topluca ölümlere neden olabilmektedir. Ancak alınacak tedbirlerle karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler önlenebilir. İşte karbonmonoksit zehirlenmelerini önlemek için alınabilecek 10 önemli önlem:
Lodoslu havalarda ısıtıcılarınızı yakmayın! Baca gideriniz açık ve odanız havalandırılmış olsa bile lodoslu havalarda soba ve benzeri cihazları kullanmayın.
Aspiratörleri kombi veya şofben bacasına bağlamayın! Bu durum karbonmonoksit birikimine yol açabilir.
Baca boruları fazla uzun olmamalı! Baca borularının baca içine gereğinden fazla girmemesine dikkat edin.
Menfezleri kapatmayın! İçeri soğuk, toz veya koku giriyor diye menfezleri kapatmamalı; eksik olan yerlere menfez taktırmalısınız.
Karbonmonoksit dedektörleri kullanın! Teknolojiden yararlanarak olası tehlikelere karşı önceden uyarı alabilirsiniz.
Soba yanan odada uyumayın! Üşüseniz bile sobanın bulunduğu odada uyumaktan kaçının.
Bacalı şofbenleri banyolara koymayın! Şofbenlerinizi güvenli bir alana yerleştirin.
Eskimiş baca borularını kullanmayın! Baca borularını düzenli kontrol ederek eskimiş olanları yenileriyle değiştirin.
Soba boruları en kısa mesafeden bağlanmalı! Soba baca boruları, mümkün olan en kısa mesafede bacaya bağlanmalıdır.
Bacaların düzenli temizliğini yaptırın! Bacalarınız bir önceki kış açık bile olsa düzenli olarak temizlik yaptırmayı ihmal etmeyin.
Bu önlemleri alarak karbonmonoksit zehirlenmelerini önlemek ve hayat kurtarmak mümkündür.”
