Pazaryeri ilçemizin meşhur helvası yaz helvası diyebileceğimiz bir yapıdadır. Yaz helvası genellikle yaz aylarında un, şeker ve ceviz ile yapılan bir helva türüdür. Yaz helvası imalinde %50 şeker,%30 irmik,%20 tahin ve %2'ye kadar kakao ile %1'e kadar da su katılabileceği belinmektedir.
Pazaryeri helvası sadece pancar şekeri (% 45-48) ile tahinin (% 52-55) oranında karıştırılması ile imal edilir ve içerisine başka hiç birşey ilave edilmez. En kaliteli yerli susamların özel taş değirmenlerde ezilmesiyle hazırlanan tahin ve beyaz şekerden üretilen, gelenekselliği bozulmamış yöresel bir tatlıdır. Helva doyurucu, besleyici, sağlıklı ve enerji verici özellikleri bakımından yüzyıllardır sofralarda çokça tercih edilen bir tatlı olmuştur.
Yapımı sırasında özel formüle göre ayarlanmış olan su ve şeker kaynatılır. Kristal şekere % 5-15 oranında su ilavesi ile şeker eritilerek konsantre edilir, ağdalı bir yapı verebilmek için ısı muamelesi ile birlikte iyi bir karıştırma işlemi uygulanır.
Burada en önemli işlem aşamalarından biri olan şeker kaynatma tamamen helvanın kalitesini etkilemektedir. Kaynatma esnasında kaynama derecesi çok önemli olurken, en iyi kaynatma 117 °C civarında olmakla beraber; iyi bir helva üretimi için şekerin kendi özellikleri de baz alınarak uygulanan ısı derecesi ortalama 117-118 °C olmalıdır.
Daha sonra içine sıra ile tahin, ceviz (isteğe göre) ilavesi yapılır. Bu ilaveler yapılırken bir yandan da karıştırma işlemi devam eder. Bu işlem paslanmaz kazan içerisinde dönen bir mile bağlı karıştırıcılarla sağlanır.
Pazaryeri Helvasını diğer helvalardan ayıran en önemli özellik bileşiminde sadece tahin ve pancar şekerinin kullanılması. Tüm bu özellikleriyle Bilecik Pazaryeri (Pazarcık) Helvası, günümüze kadar varlığını sürdürmüş özel bir ürün olarak damaklarda yerini alıyor.
