Dostlar uzunca bir süreden sonra tekrar merhaba.
Bu yazı içerik olarak ve dahi haddim olmadan tarih içerecek…  
Şimdiden ve elbette önce tarihçilerden, sonra sizlerden özür…
Amacım öncesi, sonrası ve etkileriyle Çanakkale Savaşlarını kabaca anlatabilmek. 
Biraz sıkıcı olursa affedin… 
Derdim öyle kahramanlıkları veya birliktelikleri yazmak değil.
Sonucunda dönüştüğü siper savaşlarında yaşanan yardımlaşmaları veya insani yanları almakta değil. 
Hele öyle hurafelerle anlatılmaya çalışılan ak saçlıların, seyyidlerin, erenlerin, saçma yok saymaların Çanakkale sini anlatmak hiç değil.Doğrudan, Çanakkale savaşları öncesi ve sonrası. 

Öncesi:
Öncesi için 1. Dünya savaşının içine bakmak gerekir. 
Batı cephesinde Almanya, Fransa’yı bir an önce (6 Hafta) işgal edip seferberlik hazırlığını tamamlayamadan Rusya’ya çullanmak istiyor.
Ama olmuyor.
Özellikle küçücük Belçika’nın direnişi Alman planını(Schlieffen Planı) gecikmeye uğratıyor. 
Doğu cephesinde. Avusturya, Sırbistan’a saldırmış, Bosna üzerinden Belgrad'a yürüyor.
Koskoca Avusturya-Macaristan İmparatorluğu küçük Sırbistan başkentini hop diyip yiyecek.
Ama öyle olmuyor 3 ayda ancak Belgrad'a girilebiliyor.
2 haftada toparlanan Sırplar Belgard'ı geri alıp saldırganını Tuna’nın kuzeyine atıyor…
Sonuç olarak Fransa’yı yenememiş ve aynı zamanda doğu cephesinde Avusturya’ya güvenemeyeceğini anlayan Alman kuvvetlerinin asıl sonucu alması gerektiği ortaya çıkıyor. 
Bu arada Rusya’da seferberliğini Almanların düşündüğünden önce hızla ilerlemeye başlamış.
Rus ordusunun tedbirsizlikleri sonucu büyük bir bozguna uğraması ardından Bağlaşıklarından (İngiltere- Fransa) silah ve cephane isteyerek bundan sonra savunmada kalacağını bildirir.
Bundan sonra İngiliz oyunu şekillenir. 
Rusları tekrar saldırıya başlatıp Fransa üzerindeki Alman yükünü hafifletmek isteyen İngiltere, Fransa ve bağlaşıkları ile Rusya’ya acil silah yardımı yapmak isteyecektir.
Peki, bu nasıl olacaktır? Elbette Türk Boğazları üzerinden… 
Bu düşünce 1915 yılında geçmek girişiminde bulunacakları boğazlarımızda “Çanakkale Savaşlarının” verilmesine yol açmıştır. 
İşte size kabaca Çanakkale savaşlarının nedeni… 
1915 içindeki Batı ve Doğu cephelerindeki savaşa bakmadan. 1 Dünya savaşındaki Osmanlı Cephelerini incelemeden (4 Cephe) ve sonuçlarını irdelemeden Çanakkale’ye bakalım…
Hepimiz biliyoruz Deniz savaşı olarak başlayan ve sonra Kara savaşı olarak gelişen ve Siper savaşlarına dönüşen Çanakkale Destanı…
Batırılan gemiler, Anzaklar, İngiliz ve Fransızlar…
Ve her iki taraftan kaybedilen 250.000 can…

Sonrası:
Çanakkale savaşları İtilaf devletlerinin tam bir yenilgisiyle sonuçlandı.
Almanya açısından batı cephesinde genel bir saldırıda kullanılabilecek birlikler boşu boşuna tüketildi.
Rusya ile İngiltere ve Fransa arasında bağlantı kurulamadığından bu devletler Almanya ve Avusturya karşısında zayıf kaldı. 
Almanlar Rusya ile daha rahat savaşabilme olanağını buldu.
Bazı tarihçilere göre İtilaf devletlerinin boğazları geçememeleri 1917 Bolşevik Devrimini kolaylaştıran nedenlerden biri oldu.
Çünkü İngiltere ve Fransa tarafından beslenmeyen Çarlık Rusya’sının ordusu zayıf kalmış ve devrimcilere karşı güçlü mücadele verememiştir. 
Bizim açımızdan Çanakkale savaşları Mustafa Kemal’e ve ordumuza büyük deneyler kazandırmış, Anadolu insanının ulusal kurtuluş mücadelesinde, birliklerine güvenebileceğini öğretmiştir.
Tüm bunların temelinde Emperyalizmin yeni pazarlara, enerji kaynaklarına ulaşım ve yeni sömürgeler yaratmak amacı vardı.
Sömürüde, Dünya üzerinde paylaşılacak alanlar kalmadığında doğuya doğru yoğunlaşma isteğiydi savaşların nedeni.
Ve bugün hala geçerli olan Kapitalizmin ve beslediği Emperyalizmin yayılma isteğinin yaşıyor olmasıdır.
Bu nedenle Çanakkale ve sonrasına bugünden bakarken bunları unutmamak gerek. Çanakkale’de bize bu günleri hazırlayan dedelerimize, babalarımıza en derin teşekkürlerimizle, Allahtan rahmet dileklerimizle…
Onların o gün savaştığı emperyalizme karşı bugünde savaşma bilincimiz olması dileğiyle…

Hoşça ve Dostça Kalınız. Saygılarımla…

 

Bu yazı için Oral Sander’in Siyasi Tarih (İlkçağlardan 1918’e) kitabı kaynaktır.(alıntıda yapılmıştır)